Nederlands Polski

Czy wiecie, że...

...największy pięciogwiazdkowy hotel konferencyjny w krajach Beneluxu znajduje się w Amsterdamie?

„Grand Hotel Krasnapolsky”, bo o nim mowa jest poÅ‚ożony po drugiej stronie PaÅ‚acu Królewskiego i Placu Dam, czyli w samym sercu Amsterdamu. Hotel zawdziÄ™cza swojÄ… wspaniaÅ‚Ä… reputacjÄ™ nie tylko dziÄ™ki swojej lokalizacji oraz imponujÄ…cemu zapleczu; klasa, luksus i tradycyjna goÅ›cinność sÄ… tu wszechobecne.

Jednak największą ciekawostką jest założyciel oraz samo powstanie tego obiektu.

Otóż zaÅ‚ożycielem byÅ‚ niejaki Wilhelm Krasnopolsky, który urodziÅ‚ siÄ™ w 1834 roku w Peine, w Niemczech, w rodzinie polskich krawców. Krasnapolsky przybyÅ‚ do Amsterdamu razem z ojcem w 1856 r., gdzie zatrudniÅ‚ siÄ™ w sklepie z odzieżą.

Wolne chwile spÄ™dzaÅ‚ w kawiarni zwanej „Nieuwe Poolsche Koffiehuis” ( czyli Nowa polska kawiarnia), podajÄ…cej wiÄ™cej piwa niż kawy... Kawiarnia znajdowaÅ‚a siÄ™ na okrytej zÅ‚Ä… sÅ‚awÄ… amsterdamskiej Warmoesstraat, ulicy poÅ‚ożonej pomiÄ™dzy Damrakiem (dzielnicÄ… finansowÄ… w Amsterdamie) i UlicÄ… Czerwonych Latarni. Przychodzili tu gÅ‚ównie emigranci, żeglarze, podróżnicy i inni ludzie spod ciemnej gwiazdy. Tego, że Krasnopolsky czuÅ‚ siÄ™ mocno z PolskÄ… zwiÄ…zany dowodzi wybór kawiarni, do której chodziÅ‚. W niej zbierali siÄ™ przybysze ze wschodu. Tam czuÅ‚ siÄ™ najlepiej i tam rozpoczÄ…Å‚ swojÄ… dziaÅ‚alność. Po dziesiÄ™ciu latach pobytu

w Holandii, w 1866 roku, Krasnapolsky przejÄ…Å‚ „Nieuwe Poolsche Koffiehuis” i nazwaÅ‚ ja „Café Krasnapolsky”. ZaczÄ™to tam podawać peÅ‚ne posiÅ‚ki po przystÄ™pnych cenach, co byÅ‚o wtedy nowoÅ›ciÄ…. Już wkrótce kawiarnia „Krasnapolsky” okazaÅ‚a siÄ™ dużym sukcesem. Coraz wiÄ™cej ludzi przychodziÅ‚o na Warmoesstraat.

W 1871 Krasnapolskiego byÅ‚o stać na zakup dwóch budynków tuż za jego kawiarniÄ… i przygotowanie ich do przebudowy. PowstaÅ‚y wtedy pokój bilardowy i ogród letni. Ogród zostaÅ‚ powiÄ™kszony dwa lata później, kiedy Krasnapolski kupiÅ‚ i zburzyÅ‚ dwa kolejne domy. Krasnapolsky zbudowaÅ‚ pomieszczenie, które zdobyÅ‚o mu miÄ™dzynarodowÄ… sÅ‚awÄ™ - Ogród Zimowy. Prace nad Ogrodem zaczÄ™to w zimie roku 1879. Architektem tego budynku byÅ‚ Gerlof Bartholomeus Salm, który zastosowaÅ‚ poÅ‚Ä…czenie stali i szkÅ‚a, co w tym czasie byÅ‚o bardzo nowoczesne. W ogrodzie staÅ‚y palmy i inne egzotyczne roÅ›liny, co nadawaÅ‚o wnÄ™trzu bardzo ekskluzywny wyglÄ…d. Po ponad 130 latach Ogród Zimowy ciÄ…gle należy do unikatowych.

W latach poprzedzajÄ…cych PierwszÄ… WojnÄ™ ÅšwiatowÄ… Krasnapolsky kontynuowaÅ‚ swojÄ… dziaÅ‚alność. Razem zostaÅ‚o w tej okolicy wykupionych i przebudowanych 39 kamienic. W 1909 r. 75-letni Krasnapolsky zrezygnowaÅ‚ z kierownictwa firmÄ…. UmarÅ‚ trzy lata później.

Obecnie „Grand Hotel Krasnopolsky” (od 2000 r.) należy do hiszpaÅ„skiej sieci NH. Jednak obsÅ‚uga w hotelu do dziÅ› podkreÅ›la, że jego zaÅ‚ożyciel byÅ‚ Polakiem.

PamiÄ™taÅ‚ o tym również polski Minister Spraw Zagranicznych-RadosÅ‚aw Sikorski, który niedawno odwiedziÅ‚ HolandiÄ™ i w czasie jednego ze swoich przemówieÅ„ stwierdziÅ‚, że: „Krasnopolsky jest dobrym przykÅ‚adem tego, ile gospodarce może dać ciężka praca, pomysÅ‚owość i swoboda przepÅ‚ywu osób i pracy”. PrzypomniaÅ‚, że w Å›lady XIX-wiecznego przedsiÄ™biorcy poszÅ‚o okoÅ‚o 170 tysiÄ™cy Polaków, którzy dziÅ› pomagajÄ… "naoliwić tryby holenderskiej gospodarki". Zdaniem Sikorskiego Polska i Holandia powinny zastanowić siÄ™ nad ustanowieniem wspólnej nagrody imienia Krasnopolskiego, promujÄ…cej wspóÅ‚pracÄ™ gospodarczÄ… i innowacyjność.


 

... Danswijck, to XIV wieczna holenderska nazwa Gdańska?

W tym bowiem czasie port gdaÅ„ski zapeÅ‚niaÅ‚y holenderskie statki z pomaraÅ„czowo-biaÅ‚o-niebieskimi flagami na masztach. GdaÅ„skie kamienice wzorowano na tych, jakie powstawaÅ‚y w Amsterdamie. Budowane byÅ‚y w holenderskim stylu i z holenderskiej cegÅ‚y (przywożonej do GdaÅ„ska jako balast). Co zresztÄ… widać do dziÅ› na Starówce. Spotkać można byÅ‚o również koÅ›cioÅ‚y holenderskie z holenderskimi oÅ‚tarzami i holenderskimi kaznodziejami, a na ulicach przeważali także Holendrzy. Gdy Holender schodziÅ‚ ze statku na gdaÅ„skim nabrzeżu czuÅ‚ siÄ™ jak u siebie w domu, w Amsterdamie.



 

DziaÅ‚o siÄ™ tak z powodu tego, że Holendrzy już w XV wieku opanowali niemal caÅ‚y handel baÅ‚tycki, w którym GdaÅ„sk odgrywaÅ‚ wiodÄ…cÄ… rolÄ™. W tym czasie przez PolskÄ™ biegÅ‚y szlaki handlowe z WÄ™gier, Turcji i Persji, których produkty także trafiaÅ‚y do GdaÅ„ska, a z GdaÅ„ska dalej – do Niemiec i Holandii. Z GdaÅ„ska pÅ‚ynęło do Holandii polskie zboże, drewno i Å›ledzie. Polskie rody szlacheckie i holenderscy handlarze zbijali na tej wymianie handlowej ogromne fortuny. Ten wspólny biznes obrazuje m.in. sÅ‚ynny obraz gdaÅ„skiego malarza Izaaka van den Blocke, którego centralnÄ… częściÄ… jest gdaÅ„ski Dwór Artusa, na którego tle widzimy polskiego szlachcica witajÄ…cego holenderskiego kupca, na dalszym zaÅ› planie holenderskie statki pÅ‚ynÄ…ce z lub do GdaÅ„ska.

Nie zapominajmy równiez o tym, że wÅ‚aÅ›nie w tamtych czasach tysiÄ…ce uciekinierów z Holandii otrzymaÅ‚o pozwolenie polskiego króla na osiedlenie siÄ™ w okolicach tego miasta, ale o tym wiÄ™cej w nastÄ™pnym wydaniu Pracusia:)

 

Inną ciekawostką świadczącą o bliskich związkach Gdańska z Niderlandami jest fakt, że oficjalną walutą Wolnego Miasta Gdańsk, do roku 1939 był Gulden...

facebook